اسپيرومتري و ساير آزمون هاي عملكرد ريه
انسان روزانه حدود 2 كيلوگرم غذا و 4 كيلوگرم آب مصرف مي كند ، در حالي كه وزن هوايي كه تنفس مي كند حدود 100 كيلوگرم است.به همين دليل است كه مواجهه با آلاينده هاي تنفسي در محيط كار اهميت فراواني دارند.سنجش تاثير اين آلاينده ها بر عملكرد دستگاه تنفس توسط آزمون هاي عملكرد ريه (Pulmonary Function Tests) انجام مي شود. موارد كاربرد ديگر اين تست ها در طب كار عبارتند از تعيين توانايي فرد براي انجام برخي كار ها ، تعيين محدوديت شغلي ، تعيين نقص عضو، اثبات ارتباط بيماري با كار و ….
اسپيرومتري يكي از بهترين ، در دسترس ترين و ارزان ترين تست هاي عملكرد ريه است،هر چند گاه در طب كار آزمون هاي ديگري نظير Metacholine Challenge Test ، Body Box Plethysmography،Peak Flow Metry و … نيز كاربرد پيدا مي كنند.
براي انجام اسپيرومتري دستورالعمل هاي متعددي وجود دارد كه بهترين و كاربردي ترين آنها دستورالعمل ATS است.نكته مهم اين است كه چنانچه اسپيرومتري بدون رعايت اين دستورالعمل ها انجام يا تفسير شود نه تنها كمكي به تشخيص نمي كند بلكه مي تواند گمراه كننده باشد و حتي در بررسي چند ساله اسپيرومتري ها در پرونده ، باعث اشتباه در تعيين ارتباط عارضه تنفسي با شغل شود.
طبق قانون ، در كشور ايران تنها متخصصين طب كار ، فوق تخصص هاي ريه ، فوق تخصص هاي آلرژي و ايمونولوژي،فوق تخصص هاي جراحي توراكس اجازه انجام و تفسير اسپيرومتري دارند.( متخصصين داخلي هم بعد از گذراندن دوره ويژه اجازه تفسير و انجام اسپيرومتري را پيدا مي كنند)
مركز تخصصي طب كار دكتر سیف منش تست هاي اسپيرومتري و پيك فلومتري را با استاندارد ATS انجام مي دهد.
اديومتري روشي ارزان ، دقيق و كاربردي براي سنجش تاثيرات صدا بر شنوايي است. نكته مهم در اديومتري در طب كار اين است كه بايد كليه فركانس هاي مهم در تعيين افت استاندارد آستانه شنوايي(Standard Treshold Shift) ، تعيين غرامت شنوايي و معيار هاي ارجاع و توانايي رانندگي و … به دقت مورد سنجش قرار بگيرد و نتايج آن ثبت شود، زيرا تنها نتيجه يك اديومتري در طب كار حائز اهميت نيست و در مواردي نظير تعيين محدوديت شغلي بايد به تغييرات آستانه ها در طول زمان توجه كرد.
مركز تخصصي طب كار دكتر سیف منش اديومتري را از راه هوا و استخوان و با دستگاه كامپيوتري طبق استاندارد OSHA انجام داده و تفسير مي كند.
كار در شيفت هاي شب و شيفت هاي گردشي جزء لاينفك بسياري از مشاغل و محيط هاي كاري هستند.كارخانجات صنعي ، مراكز درماني ، مراكز امدادي نظير پليس و آتش نشاني ، رانندگان ، خلبانان ، مشاغل كنترلي راه آهن و فرود گاه ها ،مشاغل كنترلي حساس(اپراتور هاي نيروگاه ها و پست هاي انتقال انرژي ) ، مشاغل خدماتي (هتل ها ، مراكز نگهداري افراد ناتوان)و …..نيازمند حضور كاركنان خود در تمامي ساعات شبانه روز هستند.
مرور مجدد ليست اين مشاغل يك ويژگي مشترك مهم را در همه آنها مشخص مي كند: حساسيت بالاي كار و لزوم تمركز و دقت بالا و واكنش دهي سريع در موارد لازم ، خصوصيتي كه اگر جدي گرفته نشود مي تواند زمينه ساز بروز حوادث ، آسيب به خود فرد يا همكاران ، آسيب به مشتريان و …. شود. به اين نكات وظايف و مسئوليت هاي غير شغلي را هم كه بيفزائيم(ميهماني ، وجود فرزند خردسال و نوزاد در خانواده، مسئوليت كارهاي منزل در بانوان ،بيماري ها و اختلالات ديگر تاثير گذار بر خواب و …) متوجه اهميت سنجش اختلالات خواب، خواب آلودگي روزانه و توانايي بيدار ماندن در طي شيفت كار مي شويم.نكته اي كه متاسفانه توجه به آن در همه ي محيط هاي كاري متداول نيست.
آزمون پلي سومنوگرافي(PolySomnography) روشي است كه به كمك آن اختلالات خواب در فرد بررسي مي شود.آزمون MWT روشي براي تعيين توانايي بيدارماندن فرد درطي شيفت كار است.آزمون MSLT ميزان خواب آلودگي فرد درطي شيفت را مشخص مي كند.
قبلاً اين تست ها تنها در مراكز بيمارستاني و كلينيك هاي خواب انجام مي شد، اما خوشبختانه امروزه به يمن ابداع دستگاه هاي پرتابل امكان انجام اين تست ها در منزل، محل كار يا مراكز تخصصي به طور سرپايي در دسترس است.مركز تخصصي طب كار دكتر سیف منش با در اختيار داشتن دستگاه پرتابل PHILIPS Respironics -Alice PDX Plus امكان انجام و تفسير اين تست ها را در محل مركز، محيط كار و يا حتي در منزل افراد را دارد.
توانايي ديد مناسب يكي از مهمترين نياز مندي هاي اكثر مشاغل است.
ديد مناسب تنها به حدبينايي خلاصه نمي شود و ديد رنگ ، ديد عمق و ميدان ديد را نيز در بر مي گيرد. تعيين امكان اصلاح ديد با عينك نيز توسط تست ساده تعيين حدت بينايي با pinehole انجام مي شود و مي تواند افراد نيازمند تعيين نمره عينك را مشخص كند.مركز تخصصي طب كار دكتر سیف منش تمام اين تست ها را با روش هاي استاندارد انجام مي دهد.ضمنا در صورت درخواست ، تعيين نمره عينك نيز توسط اپتومتريست مجرب انجام مي شود.
در این مرکز برای تعیین دید عمق ، امکان استفاده از روش Titmus Butterfly test نیز به عنوان روش جایگزین وجود دارد.
انسان در محيط هاي كاري با انواع مواد شيميايي متنوع مواجهه پيدا مي كند.اين مواد ممكن است سمي باشند و از راه هاي مختلفي نظير تنفس ، خوردن و آشاميدن،پوست و .. جذب بدن مي شوند.در بسياري از موارد جذب ، متابوليسم و تاثير اين موارد در افراد مختلف با هم متفاوت بوده و تنها با سنجش اين مواد در هواي محل كار نمي توان درك درستي از غلظت ماده جذب شده توسط فرد و نيز اثر سمي آن بر فرد داشت. به همين دليل لازم است در مواردي كه پزشك تشخيص مي دهد آزمون هاي بيولوژيك مانيتورينگ به منظور سنجش اين مواد يا متابوليت هاي آنها در بدن انجام شود.
نوار قلب و تست پله (Step Test)
عملكرد قلب يكي از مهمترين نكاتي است كه در جريان معاينات شغلي بايد به آن توجه شود. بيماري هاي قلبي و عروقي شايعترين علت مرگ و مير در كشور ما هستند و كار فيزيكي و مواجهه با آلاينده ها در محيط كار مي تواند بيماري هاي قلبي را ايجاد يا تشديد كند.از اين رو سنجش وضعيت قلبي عروقي كاركنان محيط هاي شغلي از اهميت بسزايي برخوردار است.
از طرف ديگر در جريان معاينات شغلي ، ارزيابي توانايي فرد براي انجام فعاليت فيزيكي اهميت بسيار دارد تا افراد به كاري كه در توانشان است گمارده شوند . تست پله (Step Test) روش كارآمدي براي تعيين توانايي فعاليت هوازي (VO2 Max) است.
مركز تخصصي طب كار دكتر سیف منش داراي دستگاه نوار قلب Mortara- ELI 10 (با قابليت ذخيره نوار قلب در حافظه و انتقال به كامپيوتر و تهيه پرينت روي كاغذ A4 ) است كه امكان انجام نوار قلب در حداقل زمان ممكن (كمتر از يك دقيقه براي 12 ليد) را مي دهد.ضمنا در صورت تقاضاي كارفرما، تست پله نيز در اين مركز انجام مي شود.
معاینات دوره ای برای بسیاری از کارکنان معادل انجام آزمایشات دوره ای است. هر چند در بسیاری از موارد به انجام آزمایشات روتین برای تمامی کارکنان نیازی نیست، با اینحال اکثر کارفرمایان تمایل دارند برخی آزمایشات سنجش سلامت عمومی در پروتوکول طراحی معاینات و آزمایشات آنها گنجانده شود ، اقدامی که با وجود زندگی پرمشغله کنونی و نداشت فرصت برای بررسی سلامت عمومی دور از منطق هم نیست.
مرکز تخصصی طب کار دکتر سیف منش با همکاری مجربترین کادر آزمایشگاهی و بهره برداری از بهترین تجهیزات تخصصی امکان انجام کلیه آزمایشات مورد نیاز را با صرف حداقل زمان برای نمونه گیری از پرسنل دارا است.تفسیر نتایج آزمایشات با استفاده از آخرین گایدلاین های علمی و توسط پزشک متخصص طب کار از دیگر مزایای خدمات این مرکز است.